Werken met Long Covid patiënten: kwestie van lange adem

Dick Kuiper

Gelukkig herstellen veel mensen snel na een Covid-besmetting. Voor velen is corona ook niet veel meer dan een soort griep.

Maar er zijn mensen die langdurig klachten houden. Grofweg kan je hen onderverdelen in twee groepen.

Mensen die op de IC gelegen hebben

We weten al jaren dat een verblijf op de IC (zeker als er sprake is van mechanische ventilatie en in coma houden) een grote impact op de gezondheid kan hebben. Je hebt zelfs iets dat het Post Intensive Care Syndrome (PICS) heet. Dat zijn klachten die ontstaan zijn door de IC-opname, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen lichamelijke, mentale en cognitieve klachten.

En deze klachten zijn zeker niet zeldzaam. Ongeveer 35 % van de mensen die op de IC beland zijn, heeft een jaar na hun verblijf op de IC nog last van mentale problemen. Ongeveer een gelijk aantal heeft nog last van cognitieve problemen. Ook lichamelijke problemen (vooral spierzwakte, vermoeidheid en kortademigheid) komen veel voor.

In april 2020 (toen de eerste corona-patiënten aan de beademing op de IC lagen) heeft de European Academy of Rehabilitation Medicine al gewaarschuwd dat er een stroom van mensen zou aankomen met langdurige klachten. Zeker ook omdat patiënten met COVID 19 vaak drie weken op de IC liggen (wat extreem lang is, andere patiënten zijn meestal binnen een week van de IC af).

Onlangs heeft het Radboudumc onderzoek gedaan onder patiënten die tijdens de eerste golf (voorjaar 2020) met corona op de Intensive Care belanden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dit onderzoek aantoonde dat maar liefst 75 % van de 246 patiënten die aan het onderzoek meededen, een jaar later nog steeds klachten heeft.

Vooral lichamelijke klachten zoals grote vermoeidheid, pijn, spierzwakte en kortademigheid werden gemeld. Maar ook mentale klachten zoals angst en depressie werden gemeld (maar het goede nieuws is dat de indruk bestaat dat deze klachten na verloop van tijd minder worden). En maar liefst één op de zes mensen meldden na een jaar nog steeds last te hebben van cognitieve klachten, zoals geheugen- of concentratieproblemen.

Mensen met Long Covid

En dan zijn er mensen met Long Covid. De klachten lijken veel op de klachten die mensen die op de IC beland zijn, ervaren. Zoals: grote vermoeidheid, kortademigheid, soms een sterke stijging in de hartslag wanneer je actief wordt (POTS), druk op de borst, duizeligheid, angst, depressie, slaapproblemen, concentratieproblemen, geheugenproblemen, verminderde geur/reuk, spijsverteringsproblemen, spierpijn.

Een van onze BTN-therapeuten, Inge Bosma, schreef eerder over Long Covid:

Onze Blog Langdurige lichamelijke klachten na corona

En daarbij uitgelegd dat een verklaring kan zijn dat het autonome zenuwstelsel voortdurend in de vecht/vlucht modus staat, doordat de nervus vagus zijn ontspannende werk niet goed kan doen.

We zijn ondertussen bijna twee jaar na de eerste uitbraak van corona. In de eerste maanden was er een schreeuwend tekort aan mondkapjes, maar het ziekenhuispersoneel werkte door, met gevaar voor eigen gezondheid. We hebben toen luid (maar vrijblijvend) geapplaudisseerd voor “de helden van de zorg”. Een gedeelte van hen is dan ook daadwerkelijk besmet geraakt, en een gedeelte daarvan heeft nu Long Covid.

Zoals Raymond:
https://www.youtube.com/watch?v=m_gB50uUUGU

De FNV is onlangs een meldpunt “Long Covid onder zorgprofessionals" gestart, en daar hebben zich op dit moment (eind januari 2022) ongeveer 2000 zorgprofessionals met Long Covid gemeld. Ze moeten een arbeidsongeschiktheidskeuring voor de Wia ondergaan, en dreigen in de financiële problemen te komen omdat hun inkomen sterk achteruit gaat. Ik ben benieuwd of onze overheid dat applaus om gaat zetten in daden.

Kijk je naar heel Nederland, dan schat het Longfonds dat er op dit moment 75.000 tot 100.00 Long Covid patiënten zijn. Dat wordt een gigantisch probleem.

Buteyko Protocol

De BTN (Buteyko Therapeuten Nederland) heeft een protocol geschreven dat we gebruiken bij onze begeleiding van deze patiënten. We pretenderen absoluut niet dat Buteyko ademhalingstraining alleen voldoende zal zijn. Maar we weten wel dat werken aan de ademhaling (en zo rust brengen in het lichaam) een grote bijdrage kan leveren.

Hier zie je de eerste bladzijde van dat protocol:

We beginnen nu langzaam te werken met mensen met Long Covid. Vicky heeft dit protocol gevolgd. Ze is een vrouw van middelbare leeftijd, die zeer sportief en topfit was (meedeed aan triatlons), en een eigen sportschool runde. Ze kreeg corona, herstelde snel (dacht ze), maar na een paar weken stortte ze geheel in elkaar en ontwikkelde Long Covid. Met erg veel lichamelijke, maar ook mentale problemen (“ik kon niks meer onthouden, en kon amper nog de trap oplopen”). We zijn 1,5 jaar verder en ze is redelijk herstelt ("ik ben 80-90 % beter" zegt ze). We hopen dat ze nog verder door zal groeien op weg naar totaal herstel.