“Haal maar even een paar keer ondiep adem” – een verschuiving van een paradigma
Hoe vaak hebben we als kind niet gehoord “Haal maar even een paar keer diep adem” als je iets moest doen wat je spannend vond.
"Haal meer eens diep adem"
Ook later als volwassene was dit het advies van je collega’s voordat je het podium op moest voor die ene grote presentatie. Of we hoorden de presentatrice van die spannende spelshow de zenuwachtige kandidaat moed influisteren door te zeggen: “Haal maar even een paar keer diep adem en ontspan”.
Het geeft je op dat moment ook dat ontspannen gevoel, maar of je je daarmee beter kan concentreren en een betere prestatie zult neerzetten, durf ik met grote zekerheid te betwisten.
Door een paar keer diep adem te halen, komt er namelijk minder zuurstof in je hersenen i.p.v. meer. Hoe dat zit zal ik je uitleggen.
Ademen gaat vanzelf
Het lichaam is een geoliede machine. De meeste processen verlopen prima, zonder dat we daarbij hoeven na te denken. Aan de basis van onze geoliede machine staat onze ademhaling. Je kunt immers maanden zonder voedsel, dagen zonder drinken, maar slechts enkele minuten zonder adem te halen. De ademhaling is ook zo’n proces wat onbewust plaatsvindt. Het wordt geregeld door het autonome zenuwstelsel. Het ademhalingscentrum geeft je een seintje dat je meer moet gaan ademen wanneer het een verhoogde concentratie koolzuurgas in het lichaam meet. Daarom ga je bij fysieke inspanning sneller ademen. Je spieren maken immers veel koolzuurgas aan door de verbranding van zuurstof en glucose waarbij energie vrijkomt om lekker hard te kunnen rennen, fietsen of dansen.
Het overtollige koolzuurgas adem je uit, samen met zuurstof (we gebruiken maar een klein gedeelte van de ingeademde zuurstof), water en stikstof.
Hou dat koolzuurgas vast!
Nu zou je kunnen denken dat koolzuurgas daarmee een afvalstof is, maar niets is minder waar.
Koolzuurgas is essentieel om 3 belangrijke processen in je lichaam goed te laten verlopen:
- het houdt het zuur-base evenwicht van het bloed in orde,
- het stimuleert de afgifte van zuurstof van het bloed naar de cellen,
- het ontspant glad spierweefsel.
En nu komt het: Adem je diep in, dan adem je ook diep uit en verlies je veel koolzuurgas.
Wil je je goed concentreren tijdens die allesbepalende presentatie en adem je een paar keer diep in en uit, dan krijgen je hersenen juist minder zuurstof. Je ademt veel koolzuurgas uit, en juist dat koolzuurgas moet de prikkel geven aan het hemoglobine om zuurstof los te laten wanneer het bloed bij de cellen komt. Adem je te veel, dan blijft er te weinig koolzuurgas in het bloed achter om die prikkel te geven.
Daarnaast zorgt een paar keer diep ademen voor het vernauwen van de bloedvaten naar de hersenen, waardoor er al minder zuurstofrijk bloed langs je hersenen stroomt.
Dus een beter advies zou zijn "Haal maar eens een paar keer heerlijk ondiep adem".
Inge Bosma